Κιόρογλου

Απ' τη μαστοράντζα του Εντερμπίλ οι χειμερινοί κολυμβητές τραγουδάνε για τον Κιόρογλου...

Ὁ γιὸς τοῦ τυφλοῦ¹

Στίχοι: Εὐάγγελος Ζάχος
Μουσική: Λάμπρος Τσίγγας
Ἑρμηνεία: Ἀργύρης Μπακιρτζῆς & Κώστας Σιδέρης

Τὸν εἶδα νά ῾ρχεται μέσ᾿ ἀπ᾿ τὰ χιόνια
καλπάζει ἀνάλαφρος στὴν καταχνιά,
μὲ τ᾿ ἄσπρο του ἄλογο ἀπ᾿ ἄλλα χρόνια
σὰν παραμύθι ἀπ᾿ τὰ παλιά.

Γκὲλ καρντὰς γκέλ!²
ἐγὼ εἶμ᾿ ὁ Κιόρογλου
γιὸς τοῦ τυφλοῦ.

Μὲς τὸ μαρμάρινο κι ἀβέρτο ἁλώνι
τοὺς δράκους πάλεψε μὲ τὰ φτερὰ
κι ὅσοι τὸν γνώρισαν σαστίσαν ὅλοι
καὶ κάποιο κλάψανε ἀπὸ χαρά.

Γκὲλ καρντὰς γκέλ,
ἐγὼ εἶμ᾿ ὁ Κιόρογλου
γιὸς τοῦ τυφλοῦ.

Στοὺς κάμπους διάβηκε μὲς τὸ λιοπύρι
ἴδιος ἀρχάγγελος, τρελλὸς βοριᾶς
κι ὅπου κι ἂν πάτησε κόκκινοι κρίνοι
φυρτώσαν χάρισμα τῆς λεβεντιᾶς!

Γκὲλ καρντὰς γκέλ,
ἐγὼ εἶμ᾿ ὁ Κιόρογλου
γιὸς τοῦ τυφλοῦ.

Κι εἶπα καρντάσι μου τί μὲ κοιτάζεις
φόρα τὸ ροῦχο σου τὸ κρεμεζὶ
καβάλα στ᾿ ἄλογο καὶ μὴ διστάζεις
βιτσιὰ στὸ φάρο σου κι ἔλα μαζί!

Γκὲλ καρντὰς γκέλ,
ἐγὼ εἶμ᾿ ὁ Κιόρογλου
γιὸς τοῦ τυφλοῦ.

Ὁ Κιόρογλου εἶναι λαϊκὸς ἥρωας τῶν Τούρκων ποὺ ἔδρασε κυρίως στὴ Μικρὰ Ἀσία, ἂν καὶ ἡ καταγωγή του ἦταν ἀπὸ τὴν Καππαδοκία. Εἶναι ἥρωας-ἐπαναστάτης προστάτης τῶν φτωχῶν καὶ καταπιεσμένων ἐνάντια στοὺς ἰσχυρούς. Ἡ αἴγλη ποὺ τὸν συνόδευε ἦταν τόση, ποὺ τὸ ὄνομά του ἦταν θρύλος καὶ ἀνάμεσα στοὺς χριστιανικοὺς πληθυσμούς. Καὶ σήμερα ἀκόμη ἔχει ἐπιβιώσει ἕνας μουσικὸς σκοπὸς ποὺ φέρει τὸ ὄνομά του καὶ ἀποτελεῖ τὸν «τοπικὸ ὕμνο» τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς Λέσβου, ἀκουόμενος σὲ πανηγύρια καὶ ἑορταστικὲς ἐκδηλώσεις. Ὁ σκοπὸς αὐτὸς μεταφυτεύτηκε αὐτούσιος στὴν δεκαετία τοῦ 1920. Βλ. Ν. Διονυσόπουλος, Λέσβος Αἰολίς. Τραγούδια καὶ χοροὶ τῆς Λέσβου, Πανεπιστημιακὲς ἐκδόσεις Κρήτης, 1997, Β6, 112 -117, (Ἂτ χαβασὶ ἢ Κιόρογλου). Κιόρ: τυφλός. Ὀγλού: γιός. Γκέλ: ἔλα. Καρντάς: ἀδερφός. Κόκκινοι κρίνοι: ἰδιόμορφο βολβῶδες φυτὸ μὲ μεγάλα κόκκινα ἄνθη καὶ ἔντονη εὐωδιά. γίνεται περίπου 0,40μ ψηλὸ καὶ εἶναι αὐτοφυὲς στὴν Μ. Ἀσία καὶ τὰ ἀπέναντι νησιά, ὅπως π.χ. τὴν Λέσβο.